MATEMATİK SÖZLÜĞÜ

-A-

A ile B nin Kartezyen Çarpımı:  Birinci bileşeni A dan, ikinci bileşeni B den alınarak elde edilen ikililerin kümesidir...

A Kümesinden B nin Farkı:  A kümesinin B kümesi ile ortak olmayan elemanlarından olu-şan kümedir...

A Kümesinden B ye Fonksiyon:  A nın elemanlarından her birini, B nin elemanlarına bir ve yalnız bir kez eşleyen bağıntıdır...

Açı:  Başlangıç noktaları aynı olan iki ışının birleşim kümesidir...

Açık Önerme:  İçinde bulunan bilinmeyene verilen değerlere göre  doğru ya da yanlış önerme olan ifadelerdir...

Açıortay:  Başlangıç noktası açının köşesi olan ve açının kenarlarıyla eş açılar oluşturan ışındır...

Açısal Bölge:  Açı ile açının iç bölgesinin birleşim kümesidir...

Aksiyom:  Doğru olduğu ispatsız kabul edilen matematiksel ifadedir...

Alan:  Bir yüzey parçasının ölçüsüdür... Bir yüzeyde birim yüzeyin kaç defa olduğunu gösteren sayıdır...

Alt Küme:  Bir kümenin elemanlarının sayısına göre birerli, ikişerli ya da daha fazla sayıda 

gruplarla  oluşturduğu kümedir... Boş küme her kümenin alt kümesidir...

Analitik Düzlem:  Üzerine koordinat sistemi yerleştirilmiş düzlemdir...

Analitik Geometri:  Noktaların koordinatlarının sayısal fonksiyonları aracılığıyla bir koordinat sisteminde gösterilen geometrik nesneleri inceleyen matematik koludur...

Apsis:  Koordinat düzleminde bir noktayı gösteren sıralı ikilinin birinci terimidir... (1,9) ikilisiyle gösterilen noktanın apsisi 1 dir...

Apsis Ekseni:  Koordinat düzleminde yatay eksen, x eksenidir... 

Ar:  100  metrekarelik arazi ölçü birimidir...

Arada Olma:  Aynı doğru üzerinde farklı üç noktadan birisinin diğer ikisinin arasında olmasıdır...

Aralarında Asal Sayılar:  En büyük ortak bölenleri 1 olan sayma sayılarıdır... 4 ile 15 aralarında asaldır...

Aritmetik:  1. Toplama, çıkarma, çarpma ve bölme gibi dört işlemin tanımına temel olan tamsayılar kümesinin özellikleri kurulu matematik koludur... 2. Hesaplama ve varsayım kurma biçimidir...

Aritmetik Orta:  Sonlu bir sayı kümesi elemanları toplamının, bu elemanların sayısına bölümüyle ortaya çıkan sayıdır...

Asal Çarpanlara Ayırma:  Bir sayma sayısı asal çarpanlarının çarpımı şeklinde yazma-dır...  24 = 2 x 2 x 2 x 3 gibi...     

Asal Sayı: 1 ve kendisinden başka böleni olmayan sayıdır...

Aykırı Doğrular:  Aynı düzlemde olmayan ve kesişmeyen doğrulardır...

Ayrık Kümeler:  Ortak elemanları olmayan kümelerdir...

Ayrık Olay:  Meydana gelişi başka bir olaya bağlı olmayan olaydır...

Ayrıt:  Bir cismin iki yüzeyinin arakesitidir...

-B-

Bağıntı:  Bir kartezyen çarpımın alt kümesidir...

Basit Kapalı Eğri:  Düzlemde herhangi bir noktadan bir kez geçmek üzere, çizime başlanılan noktada biten eğridir...

Bileşik Önerme:  Birden fazla basit önermeden oluşan önermedir...

Binom:  Dereceleri ya da değişkenleri farklı iki terimden oluşan polinomdur...

Bire Bir Eşleme:  İki kümenin elemanları arasında, bir elemana karşı yalnız bir eleman alınarak yapılan eşlemedir...

Bire Bir Fonksiyon:  Tanım kümesinin her bir elemanını yine kendisine eşleyen fonksiyondur...

Birleşim İşlemi:  Kümelerin tüm elemanlarından oluşan kümelerin bulunmasıdır...

Birleşim Kümesi:  Kümelerin tüm elemanlarının oluşturduğu kümedir...

Boş Küme:  Hiçbir elemanı olmayan kümedir...

Boyut:  Uzunluk, genişlik ve yükseklikten her biridir...

Bölen:  Bir bölme işleminde bölünenin kaç eşit parçaya ayrıldığını gösteren sayıdır...

Bölüm:  Bölme işleminde bölünen içinde bölenin kaç defa olduğunu gösteren sayıdır...

Bölünen:  Bölme işleminde eşit kısımlara ayrılmak istenen sayıdır...

Bütünler Açılar:  Ölçüleri toplamı 180° olan iki açıdır...

Büyük Çember:  Küre yüzeyi ile kürenin merkezinden geçen düzlemin arakesitidir...

Büyük Daire:  Küre cismi ile kürenin merkezinden geçen düzlemin arakesitidir...

-D-

Dar Açı:  Ölçüsü 90° den küçük olan dar açıdır...

Dekametre:  10 metrelik uzunluk ölçü birimidir...

Dekar:  10 ar veya 1000 m2 lik arazi ölçü birimidir...

Denk Kümeler:  Birebir eşlenebilen, eleman sayıları eşit olan kümelerdir...

Derece:  Bir çemberin 1 / 360 lık yayını gören merkez açının ölçüsü 1 derecedir...

Dikdörtgen:  Düzlemde üçü doğrusal olmayan A , B , C , D noktalarının birleşiminden elde edilen dörtgenin açıları dik ise [AB] , [BC] , [CD] , [DA] doğru parçalarının birleşim kümesidir...

Dikdörtgenler Prizması:  Altı tane dikdörtgensel bölgenin birleşiminden oluşan kapalı bölgedir...

Dikdörtgensel Bölge:  Dikdörtgen ile iç bölgesinin birleşim kümesidir...

Dikdörtgenler Prizması Cismi:  Dikdörtgenler prizması ile içinin birleşimidir...

Dik Üçgen:  Bir açısı dik olan üçgendir...

Doğal Sayı N = {0,1,2,3,4,...} kümesinin elemanlarıdır...

Doğru Açı:  Ölçüsü 180° olan  açıdır...

-E-

Eksilen:  Çıkarma işleminde azaltılması istenen sayıdır...

Eleman:  Bir kümeyi oluşturan nesnelerden her biridir...

En Büyük Ortak Bölen:  İki veya daha çok sayma sayısını ortak olarak bölen sayma sayılarının en büyüğüdür...

En Küçük Ortak Kat:  İki veya daha çok sayma sayılarının ortak katlarının en küçüğü olan sayıdır...

Eş Üçgenler:  Karşılıklı kenarlarının uzunlukları eşit ve karşılıklı açıların ölçüleri eşit olan üçgenlerdir...

Eşit Kümeler:  Aynı elemanlardan oluşan kümelerdir...

Evrensel Küme:  Üzerinde çalışılan konuyla ilgili olan tüm elemanları içeren kümedir...

Evrensel Niceleyici:   " ile gösterilir ve "her" ya da "bütün" diye okunur...

-F-

F Fonksiyonunun Değer Kümesi:  A dan B ye f fonksiyonu verildiğinde, B kümesidir...

F Fonksiyonunun Görüntü Kümesi:  A dan B ye f fonksiyonu verildiğinde, f(A) kümesidir...

F Fonksiyonunun Tanım Kümesi:  A dan B ye f fonksiyonu verildiğinde, A kümesidir...

Faiz:  Bankaya yatırılan paranın belirli bir süre sonunda getirdiği kazançtır...

Fark:  Çıkarma işleminin sonucudur...

Fonksiyon:  Çıkış kümesinin her elemanına, en çok bir görüntü eşlik ettiren bağıntıdır...

-G-

G Bileşke F Fonksiyonu:  f : A --> B ve g : B --> C  birer fonksiyon olmak üzere, A dan C ye (gof)(x) = g( f(x) ) kuralı ile belirlenen fonksiyondur...

Genişlik:  Dikdörtgen veya dikdörtgenler prizmasında boyutlardan biridir...

Gerektirme:  Totoloji olan şartlı önermedir...

Görüntü:  Sayı ekseni üzerinde bir sayıya karşılık gelen noktadır...

Grup:  Bir küme ve bunun üzerinde tanımlanan bir işlemin belli şartları taşımasıdır...

-H-

Hacim:  Kapalı uzay parçasının ölçüsüdür... Bir uzay parçasında birim hacmin kaç defa olduğunu gösteren sayıdır...

Halka:  Bir küme ve bu küme üzerinde tanımlanmış iki işlemin belli bazı şartları taşımasıdır...

Hektar:  100 ar veya 10000 m2 lik arazi ölçüsü birimidir...

Hektometre:  100 metrelik uzunluk ölçü birimidir...

Hipotez:  p => q teoreminde p önermesidir...

Hüküm:   p => q teoreminde q önermesidir...

-I-

Işın:  Doğruda ayırma noktası ile bu noktanın bir yanında bulunan noktaların oluşturduğu kümedir...

-L-

Logaritma:  ax = b ifadesinde x değerini bulma işlemidir.. 

-M-

Matematik Sistem:  Bir küme ve bu küme üzerinde tanımlanmış bir veya daha çok işlemden oluşan sistemdir...

Modüler Aritmetik:  m>1 ve m doğal sayılar kümesinin bir elemanı olarak, tamsayıların m ile bölümünden kalan sınıfları ile yapılan aritmetiktir...

Mutlak Değer:  x reel  sayılar kümesinin bir elemanı olarak, sayı doğrusunda x e karşılık gelen noktanın başlangıç noktasına uzaklığı, x in mutlak değeridir... | x |  olarak gösterilir... 

-N-

Nesne:  "Kişi" ya da "Kimse" ile anlatılan varlıkların dışında kalan ağırlığı, kütlesi olan her türlü varlıklardır...

Nicelik:  Bir şeyin sayılabilen, ölçülebilen, azalıp çoğalabilen özelliği yani miktarıdır...

Nitelik:  Bir şeyin nasıl olduğunu belirten, onu başka şeylerden ayıran özelliktir...

Nokta: İki doğrunun kesiştiği yerde bulunan çok küçük boyutlu uzay öğesidir..

-O-

Olasılık:  Bir olayın olabilme şansını gösteren sayıdır...

Olmayana Ergi Metodu:  Bir teoremde hükmün değilini doğru varsayıp hipotezin değilini elde ederek yapılan ispattır...

Ondalık Açılım:  Bir ondalık kesrin virgül ile gösterilmesidir...Örnek: 2 / 5 = 0,4 gibi...

Ondalık Kesir:  Paydası 10 un tam kuvveti şeklinde olan veya bu duruma getirilebilen sayılardır...

Oran:  Aynı ölçü birimi ile ölçülebilen çoklukların veya iki kümenin elemanlarının bölüm yoluyla karşılaştırılmasıdır....

Orantı:  İki oranın eşitliğidir... a,b,c,d gerçek sayıları için a/b = c/d eşitliği bir orantıdır...

Ortak Bölen:  Birden fazla sayma sayısını kalansız olarak bölen sayma sayısıdır...

Ortak Kat:  Birden fazla sayma sayısının katı olan sayma sayısıdır

-T-

Tam Açı:  Ölçüsü 360° olan açıdır...

Tamsayılar:  Z = {..., - n,..., -1,0,1,2,3,...n,...} sayı kümesidir...

Tek Sayı:  Çift olmayan tamsayıdır...

Terim:  Toplama ve çıkarma işlemlerinde toplanan veya çıkan sayılardan her biri...

Ters Eleman:  A kümesinde tanımlı bir  *  işleminin etkisiz elemanı e olduğuna göre

a * x = x * a = e koşulunu sağlayan x elemanı a elemanının *  işlemine göre ters elemanıdır...

Ters Rasyonel Sayılar:  Çarpımları 1 olan iki rasyonel sayıdan her biridir...

Totoloji:  Doğruluk değeri daima 1 olan bileşik önermedir...

Tümler Açılar: Ölçüleri toplamı 90° olan iki açıdır...

-U-

Uzay:  Bütün varlıkların içinde bulunduğu sonsuz sayıda noktaların oluşturduğu kümedir...

Uzunluk:  Dikdörtgen veya dikdörtgenler prizmasındaki boyutlardan biridir

 

Giriş | Atatürk | Matematik | Fotoğraf Galerisi | Hakkımda | Ziyaretçi Defteri | Linkler

Bu sitenin son güncelleştirilme tarihi 05/08/02

Desinged by SunShine

Görüş ve istekleriniz için e-mail adresim: zekiakan@yahoo.com